آموزه های قرآنی بر پایه عدل و عدالت بنیادگذاری شده است. از این رو روح حاکم در تمامی آموزه های وحیانی اسلام، عدل و اعتدال است و هرگونه رفتاری بیرون از دایره و اعتدال، به عنوان رفتاری ظالمانه معرفی شده است.
یکی از رفتارهایی که از نظر قرآن به عنوان رفتار ظالمانه معرفی شده و مردم از آن پرهیز داده شده اند، تبذیر به معنای مصرف بیهوده نعمت های الهی است. هر چند که این اصطلاح قرآنی با اصطلاح اسراف به معنای زیاده روی، شباهت های معنایی دارد ولی تفاوت هایی نیز میان این دو رفتار انسانی وجود دارد که نویسنده در این مقاله بدان پرداخته است. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.
مفهوم تبذیر
بی گمان یکی از راه های شناخت اصطلاح و مفهوم قرآنی، ریشه یابی اصل واژه و کاربردهای آن در فرهنگ عربی است. لذا برای درک درست مفهوم قرآنی تبذیر که از نظر خداوند امری ناهنجار معرفی شده و خداوند به صراحت مخالفت و دشمنی خود را با این گونه رفتار بیان داشته است، می بایست به ریشه یابی واژه پرداخت.
«تبذیر» از ماده «بذر» و به معنای پاشیدن دانه است. تبذیر در کاربردهای قرآنی به نوعی رفتار اطلاق می شود که می توان آن را در فارسی به معنای ریخت و پاش گرفت.